"Ελεύθεροι πολιορκημένοι" της Νατάσας Μπαστέα ("ΤΑ ΝΕΑ", 27/8/2011) ή Πολιορκημένοι μεν, Ελεύθεροι δε! Ένα άρθρο με πολλή σημασία για μας σ' αυτούς τους δύσκολους καιρούς...

...................................................................................

Ελεύθεροι πολιορκημένοι

Της Νατάσας Μπαστέα

ΔΗΜΟΣΙΕΥΘΗΚΕ στα "ΝΕΑ",Σάββατο 27 Αυγούστου 2011

Πέρσι έφερα μαζί μου από την Παναγιά τη Γοργόνα ένα φύλλο από τη μουριά κάτω από την οποία καθόταν ο Στράτης Μυριβήλης. Επεσε το φύλλο στην τσάντα μου ενώ τρώγαμε στη Συκαμνιά, το βρήκα στην επιστροφή από τη Μυτιλήνη, το έβαλα ως σελιδοδείκτη στο βιβλίο που διάβαζα και όταν το τέλειωσα το άφησα εκεί. Μια γνωστή μου έδειξε με περηφάνια ένα βότσαλο που πήρε μαζί της από την παραλία όπου γνώρισε τον μεγάλο έρωτα της ζωής της - «ακόμα κι αν τελειώσει ο έρωτας», είπε, «η επιθυμία για αυτόν έχει γραφτεί πάνω στη γυαλιστερή πέτρα».

Ολο και πιο δύσκολα αποχωριζόμαστε τις διακοπές μας καθώς περνούν τα χρόνια, διαπιστώνουμε με φίλους που αφηγούνται ανερυθρίαστα - και αυτό είναι το ενδιαφέρον - μικρές τελετές αποχαιρετισμού παραλιών, σουρεαλιστικές σκηνές αποθέωσης της ανεμελιάς, τυπικά ευχαριστιών σε κύματα που προσέφεραν την αγκαλιά τους για αποφόρτιση. «Εκατσα εκεί στην ακτή και μέτρησα σαράντα κύματα να σκάνε πάνω μου», διηγήθηκε φίλος, «και φανταζόμουν ότι καθένα που έφευγε έπαιρνε μαζί του κάτι από τα πολλά που δεν μου αρέσουν πια στην καθημερινότητα». Μια παρέα λίγο άτακτη ετοιμάζεται να αποχαιρετήσει σήμερα την άνευ ωραρίου και υποχρεώσεων ζωή των διακοπών με ουζοποσία μέχρις εσχάτων σ' ένα αγαπημένο παραδοσιακό καφενείο με θυμόσοφο ιδιοκτήτη, τον οποίο απείλησαν μεταξύ αστείου και σοβαρού ότι θα σκαλίσουν τα ονόματά τους στο τραπέζι για να επιστρέψουν του χρόνου - ως ένα νόμισμα στη Fontana di Trevi, σε λίγο πιο πρωτόγονη a la greca μορφή.

Τι να κάνουμε; Σαν τους ελεύθερους πολιορκημένους θα ζήσουμε αυτό το φθινόπωρο που έρχεται γλυκά γλυκά. «Αισθάνομαι ότι έχει ξεκινήσει ο βομβαρδισμός και αναρωτιέμαι εάν θα με χτυπήσουν οι βόμβες», όπως το έθεσε με ανατριχιαστική ακρίβεια κάποιος. Πιανόμαστε απ' όπου μπορούμε, μια πέτρα, ένα κύμα, ένα τραπέζι αδειανό. Ενας ανιμισμός ανανεωμένος λόγω πρόσθετης πίεσης, πανάρχαιος λόγω ανθρώπινης υφής. Κάπως έτσι τα αντικείμενα αποκτούν ψυχή.

Κι όμως κοιτώντας το καλοκαιρινό τοπίο που σε λίγο θα αδειάσει, ξέρεις ότι σου φάνηκε μαγικό επειδή ήταν εκεί οι άνθρωποι: ήπιαν, φλέρταραν, μίλησαν, έφαγαν, αστειεύτηκαν, κοιτάχτηκαν. Αλλιώς θα ήταν απλώς μια ωραία εικόνα. «Να είσαι άνθρωπος σημαίνει να είσαι με ανθρώπους», που έλεγε κι ένας παππούς. Πολύ εύκολα απεκδυόμαστε τη δική μας μοναδική ικανότητα να δίνουμε ζωή στα πράγματα. Κι αν περάσαμε παρέες παρέες το καλοκαίρι αντλώντας ο ένας από τον άλλο συναισθήματα και ιδέες, η ευκαιρία να περάσουμε με τον ίδιο τρόπο έναν χειμώνα, που όλοι μάς απειλούν ότι θα είναι δύσκολος, απλώνεται τώρα μπροστά μας όχι απλώς σαν ευκαιρία αλλά σχεδόν σαν υποχρέωση απέναντι σε ένα ευ ζην ξεχασμένο από καιρό. Πώς αλλιώς θα τα βγάλουμε πέρα σε μια πραγματικότητα που περιγράφουν άλλοι αντί για εμάς, που αλλάζει αμέσως μόλις με κόπο αποφασίσουμε ότι την αποδεχτήκαμε, που διαμορφώνει πόλεις ως μεγάλες κοινότητες όπου οι άνθρωποι νιώθουν μόνοι μαζί;

Αντί να αναγνωρίσουμε τον εαυτό μας σε αυτά που κατέχουμε ή χάνουμε, στα αντικείμενα που βρίσκονται στη διάθεσή μας ή σε εκείνα που ελπίζουμε να αποκτήσουμε, ας αναγνωριστούμε στα μάτια των άλλων. Ας κατέβουμε στους δρόμους, ας φωνάξουμε, ας ανταλλάξουμε συναισθήματα και ιδέες, ας κινηθούμε εκτός και εντός, ας δοκιμάσουμε να αλλάξουμε ό,τι μπορούμε, ας τεστάρουμε καινούργια πράγματα, ας αλλάξουμε βλέμμα - μόνο φοβισμένοι, απομονωμένοι και άλαλοι ας μην κάτσουμε σε κάποια γωνιά παρακολουθώντας σαν ξένοι τη ζωή μας. Να είσαι άνθρωπος σημαίνει να είσαι με ανθρώπους - και στα γέλια και στα ζόρια...

•