"Του Ευαγγελισμού" έγραψε ο Mario Vagman (http://palabourtzi.blogspot.gr, 23/3/2014)

.......................................................

Του Ευαγγελισμού 

 έγραψε ο  Mario Vagman

http://palabourtzi.blogspot.gr, 23/3/2014

 

Ναύπλιο, δυό μέρες πριν την μεγάλη εορτή του Ευαγγελισμού. Τότε που ο άγγελος είπε τα καλά τα νέα. Τότε που το έθνος των Ελλήνων ξεσηκώθηκε και έγινε τα Ανάπλι μας η πρώτη πρωτεύουσα του ελευθέρου νεοελληνικού κρατιδίου. Τότε που εμείς οι ιθαγενείς, συναντήσαμε τους πολιτισμένους και μας δίδαξαν απλόχερα το επιμελές πλύσιμο των οπισθίων μας.

Άλλη μια χρονιά  λοιπόν πανηγυριού, γλεντιού, κρασιού, κρέατος, γουρνοπούλας κατά το πλείστον, αγορών και φυσικά χριστιανικού προσκυνήματος.

Τουλάχιστον έτσι την θυμάμαι εγώ. Και όπως μου περιγράφουν οι γνωστοί και φίλοι που συνεχίζουν να πηγαίνουν, έτσι είναι ακόμα.

Γιατί εγώ έχω χρόνια να πάω. Όχι μόνο εγώ. Πολύς κόσμος. Μπορεί να μην του φαίνεται μάλλον, μπορεί το πανηγύρι να δίνει την εντύπωση πως όλη πόλη βρίσκεται εκεί, αλλά αυτό το κακό έχει η κοσμοσυρροή και η βαβούρα. Σε αποπροσανατολίζει και χάνεις την κριτική σου σκέψη.

Γιατί όση πόλη βρίσκεται εκεί, άλλη τόση δεν βρίσκεται και ούτε πρόκειται να πάει. Και οι λόγοι είναι πολλοί και διάφοροι.

Άλλος δεν μπορεί την φασαρία, την ορθοστασία και την κούραση. Άλλος δεν γουστάρει τα ψώνια ή δεν βρίσκει ποτέ κάτι χρήσιμο να αγοράσει. Άλλος βρίσκει μια καλή ευκαιρία για να αράξει σπίτι για ξεκούραση ή να την κάνει για πιο ήσυχα μέρη στα πέριξ. Άλλος θα προτιμήσει σταθερά μόνο την παλιά πόλη για να βγεί. Άλλος δεν πιστεύει. Κι όμως, υπάρχουν και αυτοί.

Άλλος βρίσκει την όλη φάση λιγάκι βλάχικη, πανηγυριτζίδικη που λένε ή για να το πούμε πιο κομψά, το τόσο έντονα ανατολίτικο στοιχείο του πέφτει βαρύ.

Θυμάμαι παλιά, εκτός από ανατολίτικο, το πανηγύρι εξέπεμπε και κάτι μεσσαιωνικό. Με το που άρχιζε η ανηφόρα της Βαγγελίστρας και τα πολλά φώτα  του πανηγυριού χάνονταν για λίγο μέχρι την Εκκλησία, εμφανίζοταν δεκάδες επαίτες με σοβαρά σωματικά προβλήματα ο καθένας,  και το σκηνικό θύμιζε κάτι από παρηκμασμένες πόλεις του μεσαίωνα. Πόλεις υγρές, σκοτεινές και πέτρινες, γεμάτες ταλαίπωρους, ανήμπορους κι ανάπηρους ανθρώπους που φωνάζουν μέσα στο πλήθος το πρόβλημα τους και ζητάνε ελεημοσύνη δίνοντας για αντάλλαγμα μια ευχή του Θεού. Και το πλήθος, ρίχνοντας τους από ντροπή και οίκτο κλεφτιές ματιές και κανά νόμισμα,  τελούσε με σοβαρότητα τα θρησκευτικά του καθήκοντα και προχωρούσε αγέρωχο.

Ευτυχώς έμαθα πως τα τελευταία χρόνια η κατάσταση έχει βελτιωθεί αρκετά. Δεν είναι πως οι άνθρωποι έγιναν ξαφνικά καλά. Απλά δεν τους εμφανίζουν και τόσο.

Καλή βλέπεις η ελληνορθοδοξία, καλό το πανηγύρι, καλά τα ψώνια, τα κρέατα και τα κρασά αλλά όλα χρειάζονται πλέον και το κατάλληλο τουριστικό image. Δεν μπορεί άλλες δυστυχίες ο κόσμος να βλέπει. Δεν θέλει άλλο πόνο και οδύνη αυτές τις μέρες. Ο κόσμος θέλει να ξεσκάσει.

Και τώρα που είπα ελληνορθοδοξία, θυμήθηκα τον Χρήστο Γιανναρά που έλεγε πως το μεγαλύτερο σφάλμα της ελληνορθοδόξου παιδείας που επικράτησε μετά τον εμφύλιο ως και τα χρόνια της χούντας ήταν πως μετατράπηκε σε ιδεολογία. Έχασε δηλαδή την πνευματική της ουσία και έγινε φανατισμός.

Δεν ερχόσουνα ρε Γιανναρά να τα πείς αυτά τα ωραία λογάκια τόσα χρόνια στο Ναύπλιο;Μπάς και άλλαζε κάτι; Πού ζούμε ακόμα με βάση τις βουλές δήθεν και καλά διαρκώς μετανοούντων, εχόντων συνήθως μιας κάποιας ηλικίας; Πού έγινε το κεφάλι μας κουνουπίδι από το κατηχητικό; Ενημερώνω το απληροφόρητο πλήθος πως μέχρι τα τέλη της δεκαετίας του 80 υπήρχε οργανωμένο κατηχητικό στην πόλη. Όπερ σημαίνει πως αναμετάξυ μας ζεί πλήθος ανθρώπων πού την  έπαιζε στην εφηβεία γεμάτο τύψεις και ενοχές πως θα βγάλει σπυριά, θα πεθάνει νωρίς, θα γίνει gay και άλλες παρόμοιες αρλούμπες.

Πού έχουμε για παράδειγμα μια πανέμορφη καθολική εκκλησία στη πόλη και ελάχιστοι έχουμε κάνει την κίνηση να μπούμε μέσα; Λες και θα πάθουμε τίποτα;Να δούμε πως είναι βρε αδερφέ;.Να ζήσουμε μια διαφορετική θρησκευτική αίσθηση. Έναν άλλο διακοσμητικό τρόπο να προσεγγίσουμε το θείο.  Όχι για να αλλαξοπιστήσουμε. Προς Θεού! Έτσι για την εμπειρία.

Και αυτή η κακομοίρα, τόσες και τόσες βραδυνές παρέες έχει φιλοξενήσει στα σκαλιά της. Τόσα και τόσα ζευγαράκια έχει αναθρέψει.

Ένα από τα πιο hot μέρη της πόλης για χαμούρεμα. Τα βραδυνά σκαλάκια της Καθολικής. Το σχολείο των ντελικάτων εραστών της πόλης. Μέχρι να φτάσει ο αστυνόμος βέβαια και να σε διακόψει γιατί ενοχλείς την απέναντι γριά (ζηλιάρα) που δεν μπορεί να κοιμηθεί λέει αλλά κατά βάθος, το ξέρεις, πως σιχαίνεται απλά την ζωή.

Την Καθολική την θυμήθηκα αυτές τις μέρες διαβάζοντας πως θα τελέσει λειτουργία παραμονές του Ευαγγελισμού. Στις 24. Προς τιμήν της επετείου της ελληνικής επανάστασης και του φιλελληνισμού.

Το βρήκα πολύ γλυκό. Διακριτικά και ήσυχα, χωρίς να θέλει να ενοχλήσει στο ελάχιστο την ελληνορθόδοξη ιδεολογία μας, την πόση και την βρώση μας, υπενθυμίζει απλά πως υπάρχει και αυτή. Πως το ποίμνιό της είναι και αυτό κομμάτι της κοινωνίας που γιορτάζει μαζί μας.

Ίσως μια μέρα λοιπόν καταφέρω και την επισκεφτώ από μέσα. 

"Τι έγινε λοιπόν στις 25 Μαρτίου του 1821; Τίποτα" του Δημήτρη Φύσσα (http://www.theinsider.gr, 22/3/2014)

.....................................................

Για τους Μωραΐτες ερώτημα...:

 "Τι έγινε λοιπόν στις 25 Μαρτίου του 1821; Τίποτα"

 

.του Δημήτρη Φύσσα

Τι έγινε στις 25 Μαρτίου 1821; Τίποτα.

Διαβάστε μια οποιαδήποτε ιστορία της Επανάστασης, ακόμα και μία από τις θεωρούμενες «συντηρητικές» (Τρικούπης, Κόκκινος, Εκδοτική Αθηνών κ.λπ.) ή ανατρέξτε σε απομνημονεύματα αγωνιστών. Θα δείτε πολύ εύκολα ότι:

Στις 24 του Φλεβάρη ξεκινάει η επανάσταση στη Μολδαβία και στη Βλαχία
Στις 16 του Μάρτη ο Νίκος Σολιώτης χτυπάει πρώτος τους Τούρκους στην Ελλάδα, στο Αγρίδι (κοντά στην Ακράτα)
Στις 17 του Μάρτη αποφασίζεται η εξέγερση στη Μάνη
Στις 21 του Μάρτη αρχίζει η εξέγερση στα Καλάβρυτα
Στις 21 του Μάρτη πετυχαίνει η επανάσταση στην Πάτρα
Στις 22 του Μάρτη ο Δυσσέας (sic) Αντρούτσος γράφει στους Γαλαξ(ε)ιδιώτες ένα περίφημο γράμμα παρακίνησης σε εξέγερση
Στις 23 του Μάρτη εδραιώνεται η επανάσταση στην Καλαμάτα κ.λπ., κ.λπ.

Όλα αυτά πριν την 25η Μαρτίου. Ειδικά ο Παλαιών Πατρών (Π.Π.) Γερμανός στ’ Απομνημονεύματά του γράφει ότι στις 25 του Μάρτη ήταν στην Πάτρα. Στην ίδια πόλη ευλόγησε τους αγωνιστές τον επόμενο μήνα σε μια πλατεία. Λέτε να μην έβαλε στ’ Απομνημονεύματά του αυτό που, αν είχε συμβεί, θα ήταν η σημαντικότερη μέρα της ζωής του;

Ποια ήταν παλιότερα η εθνική μας επέτειος; Μετά την ίδρυση του ελληνικού κράτους, και επί δεκαετίες, εθνική γιορτή της Ελλάδας ήταν η Πρωτοχρονιά, γιατί την 1η του Γενάρη 1822 ψηφίστηκε το πρώτο Σύνταγμα της χώρας («Προσωρινόν Πολίτευμα της Ελλάδος») και ξεκίνησε η νομική ύπαρξη του ελληνικού κράτους.

Ο μύθος που ανακατεύει το μοναστήρι της Αγίας Λαύρας, τον εκεί ευλογούντα Π. Π. Γερμανό, τα εξιδανικευμένα ζωγραφιστά παλικάρια να ορκίζονται σε μια σημαία σχεδόν σαν τη σημερινή, το λάβαρο (πολύ μεταγενέστερη κατασκευή) και την 25η Μαρτίου (ώστε όλα να συμπέσουν με τον «Ευαγγελισμό της Θεοτόκου») είναι πολύ μεταγενέστερος και αποσκοπεί στο να εμφανίσει την ορθόδοξη εκκλησία ως συνιδρύτρια της νέας Ελλάδας.

Την εκκλησία που αποτελούσε το κυριότερο στήριγμα της οθωμανικής εξουσίας, βραχίονα ιδεολογικής πυγμής και φορολογικής επιβολής στους θρησκόληπτους ραγιάδες. Την εκκλησία που αφόρισε τον Ρήγα, τους κλέφτες συλλήβδην το 1806, τον Σούτσο, τον Υψηλάντη και τόσους άλλους το 1821, γιατί τόλμησαν ν’ αμφισβητήσουν την εξουσία του Σουλτάνου και του ανώτατου ορθόδοξου κρατικού υπαλλήλλου του, του εκάστοτε Πατριάρχη.

Εξάλλου, ο απαγχονισμός του Γρηγορίου Ε΄ δεν μπορεί να γίνει κολυμπήθρα του Σιλωάμ και να συγκαλύψει την ανθελληνική δράση του, διότι η οθωμανική εξουσία τον σκότωσε ακριβώς ως ανίκανο κρατικό υπάλληλο, επειδή δεν μπόρεσε ν’ αποτρέψει την εξέγερση.

Στην ίδια φιλοεκκλησιαστική, πεποιημένη γραμμή είναι το ανιστόρητο χωρατό του κρυφού σχολειού. Ευφάνταστοι ζωγραφικοί πίνακες (πιθανώς μεγάλης καλλιτεχνικής, αλλά μηδενικής ιστορικής αξίας, σαν το «Κρυφό σχολείο» του Γύζη), αθώα κελάρια μοναστηριών, το (φράγκικης μελωδίας) τραγουδάκι «Φεγγαράκι μου λαμπρό», ανιστόρητοι πανηγυρικοί λόγοι παπάδων ή δασκάλων και, ιδίως, συνεχής «παραδοσιακή» επανάληψη: αυτά είναι τα στηρίγματα της 25ης Μαρτίου 1821 και του κρυφού σχολειού.

Αλλά πρόκειται για μύθους, ορισμένης μάλιστα χάλκευσης, όχι για ιστορία. Κι όποιος ξεκινήσει να ψάχνει, μετά δεν σταματάει. Διαβάζει «Ελληνική Νομαρχία», Φωτάκο, Κοραή, Κοντογιώργη, Αγγέλου, Πετρόπουλο κ.λπ.

Τι έγινε λοιπόν στις 25 Μαρτίου του 1821; Τίποτα.

«Αδοξοι που ’ναι» έγραψε ο ΠΑΝΤΕΛΗΣ ΜΠΟΥΚΑΛΑΣ ("Καθημερινή", 21.03.2014)

.......................................................
 

«Αδοξοι που ’ναι»

έγραψε ο ΠΑΝΤΕΛΗΣ ΜΠΟΥΚΑΛΑΣ

  "Καθημερινή", 21.03.2014 

Παγκόσμια Ημέρα της Ποίησης σήμερα, και ας μνημονεύσουμε κάποιους από τους ποιητές «άδοξοι που ’ναι». Αδοξοι πλην απολύτως απαραίτητοι. Δίχως αυτούς δεν θα συνεχιζόταν χωρίς διακοπές η αέναη σκυταλοδρομία. Η αρχαιοελληνική ποίηση, π.χ., δεν είναι μονάχα η Σαπφώ, ο Αρχίλοχος, ο Σιμωνίδης· οι ξακουστοί. Είναι και οι ελάσσονες. Αν δεν γνωρίζαμε τη φωνή τους, η γνώση μας για την ποίηση θα ήταν λειψή. Ας ευχαριστούμε λοιπόν όσους παλαιούς είχαν την ωραία ιδέα να συγκροτήσουν ανθολογίες («στεφάνους»), σώζοντας ονόματα και ποιήματα. Πολλά από τα οποία περιέχονται στην «Παλατινή» ή «Ελληνική Ανθολογία».
Το ενδέκατο από τα 16 βιβλία της φιλοξενεί και σκωπτικά επιγράμματα. Γιατροί, αστρολόγοι, αθλητές, ηθοποιοί, ψώνια της λογοτεχνίας, μανιακοί του φτιασιδώματος, μουσικοί, γραμματικοί, οινόφλυγες, κόλακες δέχονται τα βέλη των σατιριστών, βαφτισμένα σε χολή. Τον 1ο αι. μ.Χ. ο Aντίφιλος ο Bυζάντιος χλευάζει το μπότοξ του καιρού του. Μεταφράζω: «Kι αν τα ράκη τις ρυτίδες του προσώπου σου τεντώνεις, / σκιές στα μάτια σου κι αν βάζεις τα αβλέφαρα, / κι αν μαύρα τα μαλλιά σου τ’ άσπρα μπογιατίζεις, / κι αν στους κροτάφους σου σγουρές κρεμάς πλεξούδες κοκκινόφλογες, / γελοία όλα τους και μάταια. Kι ό,τι κι αν κάμεις άλλο». Ο συγκαιρινός του Λεωνίδας ο Αλεξανδρεύς στοχεύει τους αταίριαστους γάμους, σαν του Μπερλουσκόνι ας πούμε: «Nέος σαν ήταν ο Φιλίνος παντρεύτηκε γριά. Kι όταν εγέρασε, / πήρε μια δωδεκάχρονη. Δεν συγχρονίστηκε ποτέ του με τον έρωτα. / Σε τόπο στείρο σπέρνοντας, δεν γέννησε παιδιά. Ξαναπαντρεύτηκε, / αλλά τη χαίρονται άλλοι. Kι αυτός στερείται και τις δυο χαρές».
Ο Λουκίλλιος πάλι, επίσης του 1ου αι. μ.Χ., ζωγραφίζει μπροστά μας ένα λεβέντη σαν τον Κουταλιανό του λαϊκού τραγουδιού: «Πυγμάχος ο Kλεόμβροτος. Ωσπου αποσύρθηκε. Παντρεύτηκε / και πια στο ίδιο του το σπίτι δέχεται και των Iσθμίων / τα πλήγματα και των Nεμέων. Xέρι βαρύ η γριά του, / τον κοπανάει θαρρείς και βρίσκεται στην Oλυμπία. / Tη βλέπει και τρομάζει όσο ποτέ δεν τρόμαξε στα στάδια. / Πάει ν’ ανασάνει, του ρίχνει όσες έφαγε σε όλους τους αγώνες / για να τελειώνει τις δουλειές του, Τελειώνει; Πάλι τον καταχερίζει». Σε άλλο του επίγραμμα, ο Λουκίλλιος σκώπτει τον αστρολόγο που δεν μαντεύει σωστά και τον γιατρό που θανατώνει αντί να θεραπεύει: «“Eννιά μήνες μονάχα σού απομένουν” είπε στον Eρμογένη / τον γιατρό ο αστρολόγος Διόφαντος. Γέλασε εκείνος / κι αποκρίθηκε: “Tι γράφει ο Kρόνος στο εννιάμηνο / εσύ το ξέρεις· πάντως εγώ γρήγορα πράματα σου επιφυλάσσω”. / Tελειώνοντας, το χέρι του απλώνει, μόλις τον αγγίζει. Σφαδάζει / ξεψυχάει ο Διόφαντος, αυτός που άλλον ήθελε να απελπίσει».
Κι ένα του σπουδαίου Παλλαδά, του 4ου αι. μ.Χ., αφιερωμένο «εις ποιητήν κυβεύοντα», ζαράκια: «Oλων των ποιητών θεά η Καλλιόπη. / Mόνο η δική σου ονομάζεται Tαβλιόπη». Τα ’χει λοιπόν τα χρονάκια του το εθνικόν μας τάβλι. Συνεχίζουμε αύριο.

"Εθνικό ή Χατζάκειο Θέατρο;" έγραψε η Γιούλα Ράπτη (www.protagon.gr, 21 Μαρτίου 2014) Αλήθεια, οι πιο σοφοί συνεργάτες του τι λένε;..*.

.......................................................

Εθνικό ή Χατζάκειο* Θέατρο;

 

έγραψε η  Γιούλα Ράπτη

www.protagon.gr, 21 Μαρτίου 2014  

• 

Εθνικό Θέατρο ή «Χατζακιστάν»; Τα έργα και οι ημέρες του Σωτήρη Χατζάκη, καλλιτεχνικού διευθυντή της πρώτης κρατικής σκηνής, μιλούν από μόνα τους. Δεν έχει σημασία αν κάποιος διαφωνεί με το ...καλλιτεχνικό όραμά του, ή αντιμετώπισε επιφυλακτικά το υπερ-φιλόδοξο πρόγραμμα που εξήγγειλε πριν κάποιους μήνες με 21 παραγωγές!
Σημασία έχουν τα γεγονότα. Στον (ούτε) ένα χρόνο από τότε που ανέλαβε τα καθήκοντά του, δεν προλαβαίνουμε να μετράμε ρήξεις, αποχωρήσεις, παραιτήσεις, επιστολές διαμαρτυρίας, δυσάρεστες εκπλήξεις σε συνεργάτες, μέχρι την τελευταία απόφαση να καλέσει όλους τους Έλληνες να ...σχεδιάσουν νέο λογότυπο για το Εθνικό!
Το χρονολόγιο, από την αλλαγή στη διοίκηση του Εθνικού θεάτρου μέχρι σήμερα, έχει ως εξής:

• Παραιτείται από Πρόεδρος του Δ.Σ. ο Σταύρος Ξαρχάκος, διαφωνώντας με το ρεπερτόριο. Σε μια έντονη συνεδρίαση, ο συνθέτης διαμαρτυρήθηκε ότι η ανανέωση και ο εκπαιδευτικός ρόλος του Εθνικού δεν ταιριάζει με τις επιλογές Λαζόπουλου και Φιλιππίδη. Ο κ. Χατζάκης επέμεινε ότι η επιλογή του ρεπερτορίου είναι αποκλειστικά ευθύνη του καλλιτεχνικού διευθυντή και οι δρόμοι τους χώρισαν.
• Παραιτείται, λόγω παρεμβάσεων στη δουλειά της, από την παιδική παράσταση του Μόγλη, η σκηνογράφος και ενδυματολόγος Έλλη Παπαγεωργακοπούλου.
• Με επιστολή του, ο σκηνοθέτης Δημήτρης Μαυρίκιος καταγγέλει αθέτηση της συμφωνίας για πρόσληψη των ηθοποιών, συνεχείς αναβολές και αχαρακτήριστη συμπεριφορά από τον κ. Χατζάκη, για την «Κόλαση» του Δάντη, την οποία ο σκηνοθέτης μετέφραζε για 4 μήνες! Αποχωρεί και ο κ. Μαυρίκιος, μιλώντας για «κόλαση του Εθνικού».
• Κατηγορηματική διάψευση από τον σκηνοθέτη Στάθη Λιβαθινό ότι θα σκηνοθετήσει στο Εθνικό, είδηση που πληροφορήθηκε με έκπληξη, από συνέντευξη του Σωτήρη Χατζάκη και χωρίς να έχει γίνει καμία συζήτηση, πόσο μάλλον συμφωνία, όπως τονίζει ο σκηνοθέτης!
• Απομακρύνεται ο σκηνοθέτης της Πρόβας Νυφικού, Βασίλης Βαφέας και αντικαθίσταται από τον ίδιο τον Σ. Χατζάκη. Ακούστηκε ότι «η συνεργασία του κ. Βαφέα με τους ηθοποιούς ήταν προβληματική» και ο καλλιτεχνικός διευθυντής τον οδήγησε προς την έξοδο, διανέμοντας στους δημοσιογράφους επιστολή -που υπέγραφαν οι περισσότεροι ηθοποιοί- για «έλειψη χημείας» στις πρόβες. Ο ίδιος ο κ. Βαφέας ξεκίνησε με μια επιστολή διαμαρτυρίας, έλαβε εξώδικο από τον κ. Χατζάκη, για λογαριασμό του Εθνικού και ανταπάντησε με εξώδικη επιστολή προσωπικά προς τον κ. Χατζάκη, θεωρώντας ότι δικαστικά το Εθνικό μπορεί να το εκπροσωπεί μόνο ο Πρόεδρός του, θέση που μετά την παραίτηση Ξαρχάκου, μένει κενή. Ο Βασίλης Βαφέας μιλάει για «αδιανόητες και πρωτοφανείς για καλλιτεχνικό διευθυντή κρατικού θεάτρου, παρεμβάσεις» στη δουλειά του.
• Πρόσφατα, ο σκηνοθέτης του «Έτσι είναι αν έτσι νομίζετε», που παίζεται στην κεντρική σκηνή, Δημήτρης Καραντζάς, ενημέρωσε μέσω facebook ότι η παράσταση κατεβαίνει εκτάκτως, πριν την ώρα της. Απάντηση στα «γιατί;» δεν είχε, αφού πληροφορήθηκε τα νέα από τους διαδρόμους του Εθνικού. Ο σκηνοθέτης καταγγέλλει ότι η συμπεριφορά αυτή θυμίζει «αλήστου μνήμης εποχές» και ο θίασος (Ξένια Καλογεροπούλου, Μηνάς Χατζησσάβας κ.α) στέλνει επιστολή διαμαρτυρίας στον καλλιτεχνικό διευθυντή. Μετά από 10 μέρες σιωπής, ο κ. Χατζάκης καλεί όλους τους συνετελεστές για να τους επιπλήξει που τον κατηγόρησαν για φασιστική συμπεριφορά και να υποστηρίξει ότι οι φήμες για κατέβασμα της παράστασης «ήταν ένα διαφημιστικό τρικ», για να τονωθεί το ενδιαφέρον για την παράσταση (που σημειωτέον πήγαινε καλά και εμπορικά και καλλιτεχνικά) και που άγνωστο γιατί κρατήθηκε μυστικό από τους άμεσα ενδιαφερόμενους, που όφειλε να ενημερώσει πρώτους. Ο θόρυβος στο μόνο που βοήθησε, στην προκειμένη περίπτωση, είναι ότι η παράσταση θα συνεχίσει και θα ολοκληρώσει κανονικά τον κύκλο της.
• Το πιο φρέσκο νέο, είναι ο «ανοιχτός διαγωνισμός, προς όλους τους Έλληνες»(!), με έπαθλο 1.500 ευρώ, για να σχεδιάσουν το δικό τους λογότυπο για το Εθνικό. Η νέα κίνηση Χατζάκη προκάλεσε από οργή μέχρι θυμηδία... Όχι μόνο γιατί πετάει στα σκουπίδια το πολυβραβευμένο λογότυπο του δημιουργικού γραφείου της ΜNP, αλλά και γιατί αποκλείει τους επαγγελματίες από τον διαγωνισμό και απευθύνεται στον ...λαό. Όπως στον λαό του αρέσει να απευθύνονται και οι παραστάσεις, εννοώντας την επιστροφή σ' ένα παλιό, ξεχασμένο πια θέατρο.

Τα γεγονότα, αποδεικνύουν ότι ο κ. Χατζάκης θεωρεί το Εθνικό σπίτι του -με την κακή ένοια. Και δεν του φτάνει αυτό, θέλει και οικόσημο!


*Σχολιάζω: Υπάρχουν "συνεργάτες" του κ. Χατζάκη, που βρίσκονται σε καίρια πόστα, όπως διεύθυνση της Δραματικής Σχολής του Θεάτρου της χώρας μας, καθηγητές στη σχολή,  αν όχι πιο έμπειροι, ίσης πείρας και ίσης αξίας με τον κ. Χατζάκη. Δείτε τον κατάλογο των συνεργατών, σκεφθείτε επί πλέον τους συνεργαζόμενους που αναλαμβάνουν δουλειές και τις πραγματοποιούν. Τόση σιωπή πώς την μπορούν; Είναι ο φόβος της απώλειας της θεσούλας; Ο κομφορμισμός που κυριαρχεί εδώ και χρόνια στα δημόσια πράγματα; Καμμιά αλληλεγγύη, καμμιά αλληλοϋποστήριξη; Κι ύστερα πώς μπορούμε να τα ζητάμε αυτά από τον κοσμάκη; Απορίες... Και ποιος να τις λύσει...

Ιδού και ο κατάλογος των μονίμων και κατά τα άλλα άξιων συνεργατών του κ. Χατζάκη. Το όνομα του κάθε συνεργάτη και το "εκτόπισμά" του στον καλλιτεχνικό και δημόσιο βίο φαντάζομαι ότι σας κινητοποιεί τους σχετικούς συνειρμούς...


ΚΑΘΗΓΗΤΕΣ ΔΡΑΜΑΤΙΚΗΣ ΣΧΟΛΗΣ ΕΘΝΙΚΟΥ ΘΕΑΤΡΟΥ

Διευθυντής Δραματικής Σχολής: Κώστας Γεωργουσόπουλος

ΥΠΟΚΡΙΤΙΚΗ

Κατερίνα Ευαγγελάτου

Δημήτρης Ήμελλος

Βαγγέλης Θεοδωρόπουλος

Δημήτρης Καταλειφός

Γιώργος Κιμούλης

Φιλαρέτη Κομνηνού

Λυδία Κονιόρδου

Γιάννης Μαργαρίτης

Γιώργος Μιχαηλίδης 

Φωτεινή Μπαξεβάνη - αμισθί

Ράνια Οικονομίδου

Ελένη Σκότη

ΑΓΩΓΗ ΛΟΓΟΥ

Κατερίνα Γιαμαλή

Αθηνά Τρέβλια

ΤΕΛΕΤΟΥΡΓΙΑ - ΠΑΡΑΔΟΣΗ - ΜΟΝΤΕΡΝΙΣΜΟΣ

Σωτήρης Χατζάκης - αμισθί

ΜΟΥΣΙΚΗ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ

Μελίνα Παιονίδου

ΜΟΥΣΙΚΗ ΑΓΩΓΗ

Διονύσης Μαλλούχος

ΤΡΑΓΟΥΔΙ - ΤΕΧΝΙΚΕΣ

Χαρά Κεφαλά

ΚΙΝΗΣΗ - ΧΟΡΟΣ

Φωκάς Ευαγγελινός

Κική Μπάκα

Χρυσούλα Τζαρδή (παραδοσιακοί χοροί)

ΞΙΦΑΣΚΙΑ

Κωνσταντίνος Μπουμπούκης

ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ

Πέτρος Σεβαστίκογλου

ΣΚΗΝΟΓΡΑΦΙΑ - ΕΝΔΥΜΑΤΟΛΟΓΙΑ - ΜΑΚΙΓΙΑΖ

Γιάννης Μετζικώφ

ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ

Διονύσης Καψάλης

ΙΣΤΟΡΙΑ ΘΕΑΤΡΟΥ

Σάββας Κυριακίδης

Ερρίκος Μπελιές

ΔΡΑΜΑΤΟΛΟΓΙΑ

Κώστας Γεωργουσόπουλος

Η διδασκαλία της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας ως καλλιτεχνικό αντικείμενο (20 Μαρ 2014 | tvxsteam tvxs.gr)

.........................................................

Η διδασκαλία της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας ως καλλιτεχνικό αντικείμενο

09:47, 20 Μαρ 2014 | tvxsteam tvxs.gr/node/150756

 

Φωτογραφία: STR/ΑΠΕ-ΜΠΕ

 

Θεωρούμε φυσιολογικό σήμερα -και από πολλούς αναγκαίο- να διδάσκεται στο σχολείο το μάθημα της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας (είτε με τη μεσοεκπαιδευτική μορφή είτε ως ανθολόγιο στην πρωτοβάθμια βαθμίδα). Και δε θα διαφωνήσουμε καθόλου με αυτή τη διαπίστωση, ιδίως σήμερα που βαλλόμαστε πανταχόθεν από την υποκουλτούρα του ποπ και την ώρα που πολιτιστική αγωγή είναι ουσιαστικά ανύπαρκτη.

Αξίζει να σημειώσουμε ότι ένα βασικό ζήτημα που συχνά ξεχνάμε όταν μιλάμε για πολιτισμική εκπαίδευση είναι ότι μένουμε μόνο στη διδασκαλία των Καλών Τεχνών, παραβλέποντας ότι η Νεοελληνική Λογοτεχνία αποτελεί ένα διδακτικό αντικείμενο από τον κύκλο της Τέχνης. Το ότι παραβλέπουμε ένα μάθημα που από δεκαετίες έχουμε εισαγάγει στο ελληνικό σχολείο, αποτελεί ταυτόχρονα και τεκμήριο ότι δεν το βλέπουμε καν ως καλλιτεχνικό, αλλά αυθαίρετα φιλολογικό. Το μάθημα, ειδικά στο Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση, μέσα από το γνωστό τρόπο ανάλυσης έχει χάσει κάθε καλλιτεχνική λάμψη κι έχει μετεξελιχθεί σε ένα ακόμα μάθημα στείρας κρίσης και κενό δημιουργικής σκέψης, με ευθύνη κυρίως του αναλυτικού προγράμματος, αλλά και δασκάλων.
Το ίδιο το αναλυτικό ουσιαστικά βλέπει το αντικείμενο ως μάθημα γνώσης που οφείλει να τεθεί στην εξεταστική αξιολόγηση της δοσμένης από τον εκπαιδευτικό ανάλυσης. Ωστόσο, οι πληθωρικές φιλολογικές αναλύσεις κάνουν το αντικείμενο όχι μόνο βαρετό, αλλά και ξένο προς τους μαθητές που το βλέπουν ως μάθημα "αποστήθισης".

Ακόμα και οι φιλόλογοι λησμονούν ότι πρόκειται για ένα καλλιτεχνικό αντικείμενο, για έργα του λόγου με στόχο να μεταφέρουν μηνύματα και συναισθήματα. Αγκυροβολούν στη λογική των αναλύσεων -με τις γνωστές ασύμβατες προς τον ψυχοσυναισθηματικό κόσμο των μαθητών διδακτικές μεθόδους- με τη στειρότητα που διδάσκονται η αρχαιοελληνική γραμματική και το συντακτικό. Παραβλέπουν μέσα στην αυστηρότητα του αναλυτικού προγράμματος και την ευκολία της έτοιμης ύλης ότι κάνουμε λόγο για κείμενα ζωντανά.

Έτσι, αναπόδραστα τίθεται το ερώτημα, τι μπορούμε να κάνουμε. Πώς θέλουμε ένα νέο αναλυτικό πρόγραμμα; Ποια διδακτική προσέγγιση επιθυμούμε και τι μπορούμε να κάνουμε στο πλαίσιο του υπάρχοντος αναλυτικού;

Αποτελεί επιτακτική ανάγκη, το αντικείμενο να αποκτήσει την καλλιτεχνική του αίγλη. Να ξεφύγει από τις στείρες αναλύσεις και να δώσει έμφαση στην λογοτεχνική παραγωγή των μαθητών και τις δικές τους αναλύσεις. Έχει ιδιαίτερη σημασία να δοθεί ο λόγος στους μαθητές και το πώς αυτοί εκλαμβάνουν ένα έργο, τι εισπράττουν συναισθηματικά, πώς αντιλαμβάνονται το θιγόμενο θέμα και πώς το συνδέουν με το σήμερα. Έτσι, τα λογοτεχνικά έργα μπορούν να αποτελέσουν αφορμή για συγγραφή κειμένων ιδεών και μαθητικών προσεγγίσεων του ζητήματος που θίγει ένας λογοτέχνης.

Παράλληλα, αντί να κινείται γύρω από έτοιμες -δασκαλοκεντρικές- αναλύσεις, είναι δυνατόν το μάθημα να αποτελέσει το έναυσμα για συγγραφική παραγωγή των ίδιων των μαθητών. Με τη μορφή της αξιολόγησης ή ενός ενδοσχολικού (γιατί όχι και δημοτικού) φεστιβάλ είναι εφικτό να κινητοποιηθούν οι νεαροί προς τη συγγραφή λογοτεχνικών κειμένων, να παίξουν με τις λέξεις, να γράψουν ποιήματα, διηγήματα ή νουβέλες.

Μάλιστα τούτη η πρόταση καλύπτει και δύο βασικές παιδαγωγικές ανάγκες. Από τη μια το μάθημα ξεφεύγει από τη στειρότητα των παραδοσιακών αναλύσεων και των εξετάσεων. Η αξιολόγηση δε θα γίνεται με τα κλασσικά διαγωνίσματα, αλλά μέσα από την παραγωγή λόγου που θα επιλέξει ο μαθητής.

Ταυτόχρονα, από την άλλη, δίνεται η ευκαιρία στους μαθητές χαμηλών επιδόσεων να αγαπήσουν το μάθημα και γενικότερα την παραγωγή γραπτού λόγου, ενισχύοντας τη βαθμολογία τους ή στη χειρότερη των περιπτώσεων, απολαμβάνοντας μία αναγνώριση της προσπάθειάς τους από τη σχολική κοινότητα ωθώντας τους να προσπαθήσουν ακόμα περισσότερο (από τη συγκριτική αποθάρρυνση των χαμηλών βαθμών).

Η διδασκαλία οφείλει να είναι βιωματική, δημιουργική και διαθεματική. Έτσι, θα είναι ευκολότερη η εκμάθηση των τεχνικών που χρησιμοποιούν οι λογοτέχνες, των σχημάτων λόγου κλπ. Αν το μάθημα γίνει δημιουργικό (και φυσικά μπορεί να γίνει συμμετοχικό και συνεργατικό), θα στραφεί στην έκθεση απόψεων και λογοτεχνικών ανησυχιών του μαθητή μπροστά στο κοινό της τάξης ή του σχολείου. Το διδακτικό αντικείμενο θα γίνει αγαπητό και θα έχει επιτευχθεί ο πραγματικός σκοπός της διδακτικής: η δημιουργική και κριτική αφομοίωση των βασικών αρχών της νεοελληνικής λογοτεχνικής παραγωγής και η εξάσκηση των μαθητών στο γραπτό λόγο. 

Και τούτη η πρόταση συνδέεται άμεσα με τη διδακτική της νεοελληνικής γλώσσας στοχεύοντας στη βελτίωση του μαθητικού επιπέδου. Ήδη κατέχουμε μία από τις χειρότερες θέσεις διεθνώς στην κατανόηση και την κριτική απόδοση κειμένων ποικίλης χρήσης. Καταγράφεται –εμπειρικά και σε μελέτες- μία ιδιαίτερη αδυναμία άρτιας αναπαραγωγής λόγου σε ποικίλες κειμενικές ανάγκες (άρθρα, δοκίμια, προσεγγίσεις φαινομένων κλπ). Έτσι, η στροφή του αναλυτικού προγράμματος στην παρότρυνση των μαθητών να συγγράφουν άρθρα και λογοτεχνικά έργα στο πλαίσιο της διδασκαλίας της Νεοελληνικής Γλώσσας (λογοτεχνίας ή γλώσσας) θα συμβάλει καταλυτικά στη βελτίωση του γλωσσικού επιπέδου.

tovivlio.net

Μια στιγμή αιωνιότητας: Πέθανε ο πρωταγωνιστής του θρυλικότερου φιλιού στην ιστορία της φωτογραφίας (www.lifo.gr, 14/3/2014)

........................................................

Πέθανε ο πρωταγωνιστής του θρυλικότερου φιλιού στην ιστορία της φωτογραφίας

Ο ναύτης που φίλησε το 1945 μια άγνωστη νοσοκόμα στην Time Square

Στις Αυγούστου του 1945 ο ναύτης Glenn McDuffie αρπάζει μια άγνωστη νοσοκόμα στη μέση της πλατείας και τη δίνει ένα παθιασμένο φιλί. Ο φωτογράφος Alfred Eisenstaedt απαθανατιζει την σκηνή και σε μια βδομάδα μετά το ΤΙΜΕ δημοσιεύει τη φωτογραφία κάνοντάς τη θρύλο. Για πολλά χρόνια κανείς δεν γνώριζε την ταυτότητα του ζευγαριού. Μόλις το 2007 επιβεβαιώθηκε πως ο άντρας ήταν ο Glenn , ένας βετεράνος του πολεμικού ναυτικού. Πολλοί διεκδίκησαν τη θέση του μέσα στα χρόνια αλλά οι ισχυρισμοί του συνοδεύονταν από πολύ πειστικά στοιχεία που τελικά τον ταυτοποίησαν με τον ναύτη. 

   Ο Glenn McDuffie πέθανε από φυσικά αίτια σε ηλικία 85 ετών, έχοντας περάσει τα τελευταία χρόνια στο Ντάλας του Τέξας. Ο θάνατός του ανακοινώθηκε από την κόρη του. Το 2010 είχε πεθάνει και η φερόμενη ως παρτενέρ του, Edith Shain.

"Για δες περβόλι ν-έμορφο" τραγούδι αφιερωμένο στη μνήμη της Δόμνας Σαμίου (YouTube, 25/6/2010)

....................................................

 Για δες περβόλι ν-έμορφο

 

Μεταφορτώθηκε στις 25 Ιουν 2010

Ριζίτικο τραγούδι από την Κρήτη. Το κατέγραψε η Δόμνα Σαμίου στους Λάκκους Χανίων από τον Χαρίδημο Μαναρόλη, το 1965.
Αποσπάσματα από τις εκπομπές «Παρασκήνιο» ΕΡΤ, 1980 και «Σύγχρονη Εύα» ΕΡΤ, 1981 με τον Παναγιώτη Μπαγάνη και τη συναυλία «Περνά περνά η μέλισσα» που πραγματοποιήθηκε στο Ηρώδειο, το 2001, με την Στεφανία Σαμακοβίτη.
Περιλαμβάνεται στο LP «Περπερούνα» (1980) http://www.domnasamiou.gr/?i=portal.e....

Για περισσότερες πληροφορίες της συναυλίας: http://www.domnasamiou.gr/?i=portal.e...

Για δες περβόλι ν-έμορφο, για δες κατάκρυα βρύση
κι όσα δέντρα 'μπεψεν ο Θιός μέσα 'ναι φυτεμένα
κι όσα πουλιά πετούμενα μέσα 'ναι φωλεμένα.
Μέσα σε 'κείνα ντα πουλιά ευρέθει ένα παγώνι
και χτίζει τη φωλίτσα του σε μιας μηλιάς κλωνάρι..

[Δόμνα Σαμίου: "Εγώ ό,τι έκανα το έκανα για τα νέα παιδιά"] (10 Μαρ 2014 | Κρυσταλία Πατούλη tvxs.gr)

.........................................................

Δόμνα Σαμίου: Εγώ ό,τι έκανα το έκανα για τα νέα παιδιά

11:49, 10 Μαρ 2014 | Κρυσταλία Πατούλη tvxs.gr/node/122156

 

"[...] Εγώ ό,τι έκανα το έκανα για τα νέα παιδιά και για να μη χαθεί το τραγούδι μας. Προσπάθησα και με τις συναυλίες και με τις εκπομπές και με τους δίσκους να τους δείξω αυτό τον μεγάλο θησαυρό που λέγεται δημοτικό τραγούδι. Η καλύτερη μου στιγμή ήταν το καλοκαίρι στο Womad που είχα δέκα χιλιάδες νέα παιδιά να με ακούν. Αυτή είναι η καλύτερη ανταμοιβή μου. Δεν μπορώ να πω πως το τραγούδι ήταν το όνειρό μου. Τα πράγματα γίνανε μόνα τους [...]" 

 Δόμνα Σαμίου (12 Οκτωβρίου 1928 - 10 Μαρτίου 2012)

Δεν είμαι τραγουδίστρια με την επαγγελματική σημασία της λέξης, δεν τραγουδάω σε δημοτικά κέντρα ή σε πανηγύρια για τη διασκέδαση μιας ορισμένης πελατείας. Τραγουδώ μόνο όπου πιστεύω πως εξυπηρετώ τη διατήρηση και τη διάδοση του δημοτικού τραγουδιού, έτσι ατόφιο όπως έφτασε σε μας από την παράδοση. Προσπαθώ να μιμηθώ τον τρόπο που τραγουδάει ένας Μακεδόνας, ένας Θρακιώτης, ένας Ηπειρώτης ή ένας Κρητικός.

Στην αρχή ξεκίνησα να κάνω αυτό που κάνω από αγάπη για το δημοτικό τραγούδι και μάλιστα σε εποχή που ο κόσμος το περιφρονούσε και δεν έδινε σημασία. Αργότερα, η κακοποίηση που γινόταν σε βάρος του δημοτικού τραγουδιού και μάλιστα από τους ίδιους τους λαϊκούς μουσικούς και μετά από τους συνθέτες και τους ελαφρούς τραγουδιστές, με σπρώξανε να ασχοληθώ περισσότερο και να προσπαθήσω με όλες μου τις δυνάμεις να δώσω την ευκαιρία στον κόσμο να γνωρίσει το γνήσιο δημοτικό τραγούδι.

Όπως έχω πει εγώ δεν είχα σκεφτεί να τραγουδήσω. Ξεκίνησα το ’71 από τον Διονύση Σαββόπουλο και ο μόνος μου στόχος και σκοπός ήτανε όσο μπορώ να διαδώσω, αν θέλεις, το δημοτικό τραγούδι, γιατί το δημοτικό τραγούδι είναι πολύ μεγάλη υπόθεση. Μέσα από αυτό μπορεί κανείς να δει την πορεία του ελληνικού λαού.

Έχουμε τραγούδια Ακριτικά που είναι τα πιο παλιά δημοτικά τραγούδια, δηλαδή τραγούδια του ακριτικού κύκλου, του 900, του 1000, του 1100 μ.Χ. και ακόμα τα τραγούδια αυτά υπάρχουν στο στόμα του ελληνικού λαού. Ας πούμε, υπάρχει ένα τραγούδι που το έχει και ο Νικόλαος Πολίτης στις συλλογές του, από την Κάρπαθο, που μου το τραγούδησε ο Μανώλης ο Φιλιππάκης, ένα νέο παιδί, φίλος μου, το Άρκοντες τρων και πίνουσι και μιλάει για τον στρατηγό τον Ανδρόνικο του Βυζαντίου. Έχουμε πάρα πολλά ποντιακά, οι Πόντιοι έχουν πολλά ακριτικά, έχουμε κυπριακά.

Τα πιο παλιά λοιπόν είναι αυτά και προχωρούμε και έχουμε τις Παραλογές, Το γεφύρι της Αρτας, να πούμε ή Του νεκρού αδελφού, μετά έχουμε Ιστορικά τραγούδια, προχωρούμε έχουμε τα ηρωικά μας τραγούδια και βεβαίως έχουμε τα τραγούδια τα κοινωνικά, δηλαδή τραγούδια του Γάμου, της Ξενιτιάς, τα Κάλαντα, τραγούδια της Αγάπης, τραγούδια που μιλάνε για τον ήλιο, για τα άστρα, για τα λουλούδια, έχουμε τα Αποκριάτικα σκωπτικά τραγούδια, τα Μοιρολόγια, Νανουρίσματα, έχουμε μεγάλο πλούτο δημοτικών τραγουδιών. Και βέβαια η κάθε περιοχή έχει τα δικά της τραγούδια, τους δικούς της ρυθμούς και σκοπούς, τα δικά της μουσικά όργανα. Ας πούμε, όταν λέμε Κρήτη, εννοούμε λύρα κρητική, και όταν λέμε Μακεδονία εννοούμε ζουρνάδες.

Μερικοί με λένε λαογράφο. Εγώ δεν έχω καμία σχέση με τη λαογραφία, δηλαδή δεν έχω μελετήσει, εγώ απλώς ασχολούμαι με την συλλογή και με την ερμηνεία του δημοτικού τραγουδιού κι αυτό, όπως έχω πει, καθαρά από μεγάλη αγάπη. Βέβαια, θα μου πείτε και ποια είσαι ’σύ που τραγουδάς και ηπειρώτικα και μακεδονικά και θρακικά και κρητικά και πελοποννησιακά και νησιώτικα. Εγώ είμαι Μικρασιάτισσα βεβαίως αλλά από μεγάλο σεβασμό, μεγάλη αγάπη, από γνώση και πείρα προσπαθώ όσο μπορώ να αποδώσω πιστά τα τραγούδια αυτών των διαφόρων περιοχών, τα σέβομαι δηλαδή, ενώ υπάρχουν οι ίδιοι οι ντόπιοι τραγουδιστές αυτών των περιοχών που τα χαλάνε και τα παραποιούνε οι ίδιοι.

Δεν θέλω προς θεού να παρουσιάσω τον εαυτό μου σωτήρα του δημοτικού τραγουδιού. Υπάρχουνε συλλογές πολλές. Υπάρχει το Λαογραφικό Αρχείο της Ακαδημίας που έχει μια τεράστια συλλογή τραγουδιών, υπάρχει βεβαίως ο δάσκαλός μου ο Σίμων Καράς που κι αυτός έχει μια τεράστια συλλογή. Υπάρχει το Πελοποννησιακό Λαογραφικό Ίδρυμα, που το έχει ιδρύσει αυτή η γυναίκα η σοβαρή και αξιόλογη, η Νανά η Παπαντωνίου. Υπάρχει το Μουσικό τμήμα του Κέντρου Μικρασιατικών Σπουδών της Μέλπως Μερλιέ, που το διευθύνει ο φίλος μου ο μουσικολόγος ο Μάρκος Δραγούμης, κι αυτοί έχουν βεβαίως μια τεράστια συλλογή. Η διαφορά με μένα είναι ότι εγώ δεν έχω τόσο μεγάλη συλλογή όσο βέβαια όλοι αυτοί, αλλά ότι εγώ τραγουδώ παράλληλα κι έτσι έχω γίνει αν θέλεις περισσότερο γνωστή στο κοινό.

Τώρα εδώ συμβαίνουν διάφορα πράγματα. Παλιότερα η επαρχία τροφοδοτούσε την Αθήνα και τις μεγάλες πόλεις, τώρα έχουν αντιστραφεί οι όροι. Οι πόλεις οι μεγάλες και κυρίως η Αθήνα τροφοδοτούν την επαρχία, γι’ αυτό υπάρχει αυτό το φαινόμενο σήμερα, φεύγουμε εμείς από την Αθήνα και πάμε και δίνουμε συναυλίες στην επαρχία. Τρελά πράγματα! Παλιά οι άνθρωποι είχαν τα πανηγύρια τους, τους μουσικούς τους, κάνανε τους γάμους τους, τα γλέντια τους και περιμένανε όλο το χρόνο να ’ρθει η μέρα του πανηγυριού του χωριού για να βάλουνε τα καλά τους, για να χορέψουνε. Ε, τώρα αυτά τα πράγματα δεν υπάρχουνε. Τα πανηγύρια ίσως γίνονται ακόμα, αλλά ποιοι πάνε εκεί;

Φεύγουν από δω πάλι οι μουσικοί, οι οποίοι ήρθαν από την επαρχία, εγκατασταθήκανε στην Αθήνα και φεύγουν τώρα από την Αθήνα και πάνε στην επαρχία να παίξουν και να παίξουν τι; Παίζουνε τα παλιά τα καλά τα τραγούδια παραποιημένα όμως ή παίζουν αυτά τα ψευτοδημοτικά, το Τιπι τιπι τάει και το Παντρεμένοι κι οι δυο και Το μωρό το μωρό το μωρό. Αυτό είναι ένα φαινόμενο σημερινό, δηλαδή αν δεν ήτανε αυτή η κατάσταση, ίσως δεν θα χρειαζότανε να είμαστε κι εμείς που κάνουμε συλλογή τραγουδιών ή που πηγαίνουμε και τραγουδάμε.

Δηλαδή εγώ αν ζούσα σε μια άλλη εποχή, παλιά, και ήμουνα στο χωριό της μάνας μου στη Μικρά Ασία, επειδή μου αρέσει το τραγούδι ίσως θα τραγουδούσα στο χωριό, αλλά έτσι όπως τραγουδάνε όλοι μαζί στους γάμους, ας πούμε. Δεν θα χρειαζότανε να πάω με το συγκρότημά μου να δώσω συναυλίες. Αυτοί οι οργανοπαίκτες οι λαϊκοί που έχουμε σήμερα, οι ίδιοι χαλάνε το δημοτικό τραγούδι και πάνε στην επαρχία κι έχουνε αντικαταστήσει το νταούλι, το τουμπελέκι και το ντέφι με συνθεσάιζερ και ντραμς γιατί είναι, λέει, καλύτερα, το «φτιάχνουν» το δημοτικό τραγούδι, ήτανε χαλασμένο πριν και τώρα αυτοί το φτιάχνουν, αυτοί λοιπόν εκτός ότι κάνουν κακό στα πανηγύρια κάνουν κακό και στα μαγαζιά που παίζουν στις μεγάλες πόλεις. Πάει κανείς εδώ στην Ομόνοια που υπάρχουν διάφορα μαγαζιά και τι να πάει ν’ ακούσει, τις ίδιες σαχλαμάρες που ακούει και στα πανηγύρια.

Από πολλά χρόνια έχω πει ότι θα έπρεπε το κράτος να αναλάβει τη φροντίδα για τη διατήρηση του δημοτικού τραγουδιού και υπάρχουνε βέβαια πολλοί τρόποι. Ένας τρόπος είναι να μαθαίνουν τα παιδάκια από το νηπιαγωγείο δημοτικό τραγούδι, αφού δεν έχουν την ευκαιρία ν’ ακούσουν, πού να τ’ ακούσουν; Μέσα στην πολυκατοικία που μένουν; Δεν ζουν πια στο χωριό για ν’ ακούν απ’ τη γιαγιά, από τη θεία, από τον γείτονα, απ’ τον παππού. Οι εκπομπές που γίνονται στο ραδιόφωνο και την τηλεόραση είναι πάρα πολύ λίγες. Ένας τρόπος λοιπόν ν’ ακούσει το παιδάκι, να μάθει δημοτικό τραγούδι, είναι το νηπιαγωγείο.

Άλλος τρόπος είναι βεβαίως να πυκνώσουν οι εκπομπές στην τηλεόραση και το ραδιόφωνο, εκεί που ακούμε συνεχώς ξενόφερτη μουσική, αμερικάνικη, γαλλική, ιταλική, ας μπουν περισσότερες εκπομπές με ελληνικό τραγούδι. Και δεν είναι ανάγκη δημοτικό στο κάτω κάτω. Ας είναι άλλο είδος, αλλά ελληνικό τραγούδι. Έχει κανείς την αίσθηση όταν ανοίγει να ακούσει ραδιόφωνο ότι βρίσκεται σε ξένο μέρος, σαν να είμαστε αμερικάνικη παροικία. Άλλος τρόπος βέβαια είναι να ανοίξει ορισμένες σχολές για να μάθουνε οι νέοι μουσικά λαϊκά όργανα ή να βοηθήσει ιδιωτικές προσπάθειες. Ας πούμε, βλέπω ότι στην Κρήτη υπάρχει ο Μουντάκης που έχει ανοίξει κάποια ωδεία και μαθαίνει στα παιδάκια λύρα κρητική. Γιατί να μην γίνεται κι εδώ ή σε άλλα μέρη της Ελλάδας.

Μέχρι τώρα έχω δουλέψει πάρα πολύ πάνω στο δημοτικό τραγούδι, θα έλεγα ότι ίσως είναι έργο ζωής γιατί είμαι πια πενήντα εφτά χρονών. Παρόλα αυτά, όσο αντέχω και όσο μου επιτρέπουν οι δυνάμεις μου, θέλω ακόμα να δουλέψω πάνω στο δημοτικό τραγούδι, όταν έχω χρόνο να κάνω πάλι συλλογή, να πάω να μαζέψω υλικό και ο σκοπός μου είναι να βγάλω δίσκους γιατί οι δίσκοι μένουν. Μια μέρα θα φύγω εγώ, θα φύγουν οι συνεργάτες μου αλλά οι δίσκοι μένουν. Και αν μου δοθεί ευκαιρία να κάνω ακόμα μερικές εκπομπές στην τηλεόραση, που κι αυτές οι εκπομπές μένουν, και κάποια μέρα οι νέοι θα βλέπουν και θα ακούν και θα λένε, «να, έτσι ήταν κάποτε».

Οι νέοι πρέπει να γνωρίσουνε, να αγαπήσουνε, να τραγουδήσουνε ακόμα το δημοτικό τραγούδι στη μορφή που έφτασε σε μας από την παράδοση και τότε νομίζω ότι θα μπορέσουνε να καταλάβουνε τον πολιτισμό, την πνευματική αξία και την ηθική υπόσταση των ανθρώπων που το δημιούργησαν. Εγώ νομίζω ότι το πιο σπουδαίο πράγμα στο δημοτικό τραγούδι είναι αυτό το μάθημα ήθους που μας δίνει. Δηλαδή το δημοτικό τραγούδι μας μαθαίνει ότι τα τραγούδια γράφονται για να εκφραζόμαστε κι όχι για να κάνουμε επιτυχία, όχι δηλαδή να κάνουμε σουξέ.

Εγώ ό,τι έκανα το έκανα για τα νέα παιδιά και για να μη χαθεί το τραγούδι μας. Προσπάθησα και με τις συναυλίες και με τις εκπομπές και με τους δίσκους να τους δείξω αυτό τον μεγάλο θησαυρό που λέγεται δημοτικό τραγούδι. Η καλύτερη μου στιγμή ήταν το καλοκαίρι στο Womad που είχα δέκα χιλιάδες νέα παιδιά να με ακούν. Αυτή είναι η καλύτερη ανταμοιβή μου. Δεν μπορώ να πω πως το τραγούδι ήταν το όνειρό μου. Τα πράγματα γίνανε μόνα τους.

Ό,τι έκανα το έκανα από τρομερή αγάπη, έρωτα γι’ αυτή τη μουσική. Μπορώ να μπω στη θέση αυτών των άμοιρων παιδιών που μπαίνουν στα ναρκωτικά για να βρουν λίγη χαρά, λίγη ευτυχία. Όταν εγώ που δεν έχω πάρει ποτέ μου τέτοιες ουσίες τραγουδώ ή ακούω άλλους να τραγουδούν, λέω ότι κάπως έτσι πρέπει να αισθάνονται τα παιδιά που παίρνουν ναρκωτικά.

www.domnasamiou.gr

--- Διαβάστε, επίσης, στο tvxs.gr:

• Έχε γεια, πάντα γεια... Δόμνα Σαμίου