.................................................................................
 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Η φωτογραφία είναι από παλιά παράσταση στην Επίδαυρο το 1938, της "Ηλέκτρας" του Σοφοκλή σε σκηνοθεσία του Δ. Ροντήρη - προσεξτε το φως της μέρας, τι ώρα άραγε να έγινε η παράσταση; |
ΔΗΜΟΣΙΕΥΘΗΚΕ στα "ΝΕΑ"Δευτέρα 25 Ιουλίου 2011
Ποιος τα έχει πιο πολλά...
Τι κρίμα. Αυτός ο «αγώνας δρόμου», η καταφανής αγωνία κάποιων σκηνοθετών, κάποιων καλλιτεχνών, κάποιων διοργανωτών να δείξουν πως έχουν πολλά, περισσότερα, μα πάρα πολλά εισιτήρια στις παραστάσεις της Επιδαύρου - και στο μεγάλο αρχαίο θέατρο και στο θεατράκι της Παλαιάς Επιδαύρου - από τότε που άρχισε το φεστιβάλ. «Εχει πάνω από 11.000!», αναφωνούσε με έξαψη - που φαίνεται ότι προκαλεί σε κάποιους η υπεροχή στους αριθμούς και τα εισιτήρια - παράγοντας της «Μήδειας» του Απλού Θεάτρου, χτες, για την παράσταση του Σαββάτου. Οταν είναι γνωστό ότι πάνω από 10.500 άτομα δεν μπορούν να μπουν στο αρχαίο θέατρο - δεν το επιτρέπει και το Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο - και όταν τα επίσημα στοιχεία του φεστιβάλ (που δεν ψεύδονται...) για τα εισιτήρια μιλούσαν για 8.800. Επίσης, όταν φτάνει κάποιος στην παράσταση με προπώληση της τάξης των 7.000 εισιτηρίων για να φτάσει να πιστεύει ότι έχει τελικά 11.000 εισιτήρια, θα πρέπει στα ταμεία να έχει ουρές 4.000 ανθρώπων - κάτι που δεν έχουμε δει, όχι μόνον τελευταία, ούτε και παλαιότερα.
... και ποιος
είναι ο εχθρός
Η αίσθηση γεμάτου θεάτρου στην Αρχαία Επίδαυρο δίνεται από τα 8.000 εισιτήρια και πάνω, λένε οι γνωρίζοντες καλά το αρχαίο θέατρο. Εξ ου και φαινόταν γεμάτο στη μία παράσταση της «Ειρήνης» με 8.500 αλλά και στη δεύτερη παράσταση της «Μήδειας». Για κάποιους όμως φαίνεται ότι είναι θέμα (κακώς εννοούμενου) πρεστίζ να παραφορτώνουν τους... αριθμούς για να δείξουν ότι κάτι έκαναν. Λες και αυτό και μόνο σημαίνει αποδοχή. Λες και αυτό σημαίνει, λόγου χάριν, ότι η «Μήδεια» ήταν πιο σημαντική και πιο «καλή» (κατά το τρέχον) παράσταση από τους «Σκηνοβάτες» του Εθνικού, που έκαναν, για πολλούς λόγους, λιγότερα εισιτήρια. Αλλοι πάλι, κυρίως κάποιοι σκηνοθέτες, μπορούν ακόμη και να τα σπάσουν όλα πάνω στην οργή τους ή να βλέπουν εχθρούς γύρω και μόνον με την αναφορά των λίγων εισιτηρίων - που, προφανώς, κατά την άποψή τους «δεν είναι του επιπέδου της τέχνης τους», λες και έτσι μετριέται ο αντίκτυπος ενός καλλιτεχνικού εγχειρήματος. Σαν όλα να έχουν μπει στη λογική των ποσοστών τηλεθέασης. Ποιος τα έχει πιο πολλά και πιο μεγάλα. Ας ησυχάσουν και οι μεν και οι δε. Ούτε οι δημοσιογραφικές - και μη - αναφορές στα εισιτήρια, ούτε καν οι «καλές» ή «κακές» κριτικές κρίνουν το σημάδι που αφήνει κάθε παράσταση. Δεν είναι στους αριθμούς το θέμα. Είναι στην ουσία. Και αυτήν την κρίνει η ιστορία. Τίποτα εφήμερο, τίποτα μεγεθυσμένο, τίποτα υποκειμενικό. Αν το αποτέλεσμα είναι καλό, γράφει.*
..................................................................................*: Η υπογράμμιση με την έντονη γραμματοσειρά είναι δική μας. Προσπαθώντας να "μεταφράσουμε" τα υπογραμμισμένα, καταλήγουμε στο συμπέρασμα ότι ο πειρασμός της πολυσυλλεκτικότητας που κανοναρχεί κυρίως τα πολιτικά κόμματα κινεί τα θέλγητρά του και στους ανθρώπους του θεάτρου, και μάλιστα φαίνεται και σ' αυτούς που έχουν τοποθετήσει τον εαυτό τους έξω από τις ορίζουσες του "ταμείου". Έτσι καταντάει το θέατρο, ιδιαίτερα το κοίλον και οι κερκίδες του, χώρος συγκέντρωσης οπαδών και ψηφοφόρων όπως οι πλατείες στις προεκλογικές συγκεντρώσεις των κομμάτων. Και οι εμψυχωτές των παραστάσεων σαν τους πολιτικούς αρχηγούς που ανταγωνίζονται και φιλονικούν μεταξύ τους για τον αριθμό των θεατών-οπαδών που κατάφεραν να συγκεντρώσουν στην περίοδο που διαρκεί το κάθε φεστιβάλ ή η προεκλογική αντίστοιχη. Και όπως στα πολιτικά κόμματα είναι αδιάφορο αν οι πολίτες τους ακολουθούν με οποιοδήποτε βαθμό συνειδητότητας, φτάνει να τους υφαρπάξουν την ψήφο τους, έτσι φαίνεται και οι θιασάρχες αρκούνται στην πλήρωση των κερκίδων του γηπέδου - του θεάτρου, θέλαμε να πούμε, ανεξάρτητα από το σε ποιο βαθμό και πόσοι φεύγουν "αλλαγμένοι" απ' αυτό που είδαν και απόλαυσαν. Δεν μιλάμε για τα εισιτήρια, μιας και οι παραστάσεις του αρχαίου δράματος είναι αγορασμένες από το Φεστιβάλ. Όμως αν όπως λέει ο Γιώρχος Χειμωνάς στην έξοχη μετάφραση του "Άμλετ" "... η τέχνη δεν είναι για τους πολλούς / Ούτε είναι για τους λίγους, είναι πάντα για τον καθένα χωριστά..." η επιτυχία μιας παράστασης πρέπει να μετριέται από την επίδραση που άσκησε στον κάθε θεατή, ("για τον καθένα χωριστά", λέει ο ποιητής), από το πόσο δηλαδή συνέβαλε ν' αλλάξει το βλέμμα του, ν' αλλάξει την οπτική γωνία και τον τρόπο που κοιτάζει τον κόσμο γύρω του. Μόνο έτσι ερμηνεύουμε την κατάληξη του άρθρου του καλού συντάκτη των "Νέων" Π.Α., και μόνο έτσι τα καλά αποτελέσματα "γράφουν".
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου