Συλβί Γκιγιέμ: «Δεν είχα σχεδόν καθόλου παιδική ηλικία, διότι πάντα χόρευα» Συνέντευξη στην Κατερίνα Μπακογιάννη ("Καθημερινή", 16/12/2013)

...........................................................

Συλβί Γκιγιέμ: «Δεν είχα  σχεδόν καθόλου παιδική  ηλικία, διότι πάντα χόρευα»

Μια εκ βαθέων συζήτηση για το χρόνο που περνά,  τα «όχι» και τα «ναι» στην καριέρα και στη ζωή,  στην τέχνη και στο χρήµα, µε την απόλυτη σταρ  του χορού.

Συνέντευξη στην Κατερίνα Μπακογιάννη

Στο Παρίσι και το Λονδίνο είναι γνωστή ως  «Mademoiselle Non». Η Γκιγιέµ είπε από νωρίς  «όχι» στις συνεργασίες µε τα µεγάλα θέατρα,  που θα την καθήλωναν σε µία πόλη και σε µία  οµάδα χορού, και επέλεξε να εργάζεται ως  ανεξάρτητη καλλιτέχνις. Το πρώτο «όχι» το  είπε το 1989 στον Νουρέγεφ, όταν εγκατέλειψε  τη σκέπη του στο Paris Opera Ballet (όπου είχε  γίνει δεκτή ως το νεότερο «αστέρι» στην  ιστορία) για το αντίπαλο Royal Ballet of London. Για την επόµενη δεκαετία κέρδισε βραβεία  ως η καλύτερη µπαλαρίνα και εµφανίστηκε  σε όλο τον κόσµο, πειραµατιζόµενη συνεχώς  πάνω στην τέχνη της. Από το 2006 αφιερώθηκε  κυρίως στον σύγχρονο χορό, συνεργαζόµενη µε  το Sadler’s Wells Theatre στο Λονδίνο. Ζει  µόνιµα στην Ελβετία. Μιλήσαµε µέσω Skype,  πριν φτάσει στην Αθήνα για τις χριστου- γεννιάτικες παραστάσεις στο Μέγαρο Μουσικής:   το κλασικό «Μαργαρίτα και Αρµάνδος» µε τα  Μπαλέτα του Τόκιο και το µοντέρνο «Sacred  Monsters» µε τον περίφηµο χορευτή-χορογράφο  Ακραµ Καν. Αποζητάτε ακόµα πάντα το καινούργιο; Αυτό µου αρέσει περισσότερο. Το βρίσκω  ταυτόχρονα φοβιστικό και συναρπαστικό.  Είναι δύσκολο να βάζεις τον εαυτό σου  όλη την ώρα σε αυτήν τη θέση, αλλά µόνο  έτσι εξελίσσεσαι. ∆εν έχετε κουραστεί τόσα χρόνια; Καθόλου. Οταν κουραστώ, θα σταµατήσω. Αυτό είναι το µυστικό της επιτυχίας σας; ∆εν θα το έλεγα. Αυτός είναι ο τρόπος µου  να ζω. Θα ήταν εύκολο να είχα µείνει στο  Παρίσι, όπου δεν θα χρειαζόταν να ρισκάρω.  Αλλοι θα µου έλεγαν τι να χορέψω, πότε να  κάνω οικογένεια ή να πάρω σύνταξη. Αλλά  εγώ αποφάσισα κάτι άλλο, γιατί µε τραβούσε ο  έξω κόσµος. Σας αρέσει και να σοκάρετε, όπως  τότε που φωτογραφηθήκατε γυµνή για τη Vogue,  το 2001; ∆εν νοµίζω ότι εκείνες οι φωτογραφίες ήταν  σοκαριστικές. Ποτέ δεν κάνω πράγµατα για  εντυπωσιασµό. Οι χορευτές έχουµε διαφορετική  σχέση µε το σώµα µας. Τον περισσότερο καιρό  ντυνόµαστε, ξεντυνόµαστε και είµαστε ηµίγυ- µνοι πάνω στη σκηνή. Οπότε, για µένα  ήταν απολύτως φυσιολογικό. Θα ξαναφωτογραφιζόσασταν γυµνή; Φυσικά. Επειδή είµαι 48 ετών; Ακόµα περνώ τ ην ώρα µου ηµίγυµνη στη σκηνή. Οταν ήσαστε νέα, σας άρεσε περισσότερο  να χορεύετε; Νοµίζω ότι τώρα έχω µεγαλύτερη αυτοπεποί- θηση και παίρνω µεγαλύτερη χαρά. Αλλά το  πρόβληµα είναι κοινωνικό. Το όνοµά µου  φιγουράρει στις εφηµερίδες από 16 ετών κ αι µόνο τα τελευταία χρόνια έχει την ηλικία  µου δίπλα. Τι µπορώ να κάνω γι’ αυτό;  Αποφάσισα ότι θα κάνω το καλύτερο που  µπορώ, όσο µπορώ, και θα σταµατήσω όταν  δεν θα θέλω πια να βγω στη σκηνή ή όταν  δεν θα βρίσκω δουλειά. Αλλά αυτή η στιγµή δεν  έχει φτάσει ακόµα. Εχει αλλάξει όµως, ο τρόπος που προσεγγίζετε το χορό; Φυσικά. Οταν είσαι νέα, είσαι γεµάτη ενέργεια, αλλά δεν είσαι σε θέση να αναλύσεις τις καταστάσεις. Κάνεις τα πάντα για να εµπλουτίζεις το ρεπερτόριό σου. Με τα χρόνια αποκτάς αναφορές. Τώρα η πρόκληση για µένα είναι τα συναισθήµατα και η εµπειρία. Ο σωµατικός πόνος πώς αντιµετωπίζεται µετά τόσα χρόνια; Ο πόνος δεν αυξάνεται µε τα χρόνια, αλλά κάποια στιγµή έχεις απαυδήσει. Οταν ήµουν νέα και συµµετείχα σε δύο παραστάσεις ταυτόχρονα, είχα δεµένα και τα γόνατα και την πλάτη µου για να αντέξω. Τότε δεν µε πείραζε. Αλλά όταν σου συµβαίνει ξανά και ξανά... Ευτυχώς κατάλαβα νωρίς ότι έπρεπε να προσέχω τον εαυτό µου και να µην το παρακάνω. Είστε πιο προσγειωµένη τώρα από ό,τι όταν ήσαστε νεότερη; Πάντα ήµουν προσγειωµένη, γιατί ο σεβασµός για το κοινό απαιτεί πολλή δουλειά. Ποτέ δεν θεώρησα σηµαντικό να σε αναγνωρίζουν στο δρόµο, γιατί γνώριζα το προσωπικό κόστος. Αλλά χρησιµοποιείτε τη δηµοσιότητα για να προωθήσετε το σκοπό της οικολογικής οργάνωσης Sea Shepherd; Θα το έκανα ακόµη και εάν δεν ήµουν διάσηµη. Αυτό που µου αρέσει σε αυτή την οργάνωση είναι ότι προχωρούν στη δράση και δεν αρκούνται στα λόγια. ∆εν έχουµε χρόνο. Ο κόσµος πεθαίνει. Συντελείται µια σφαγή. Η Sea Shepherd ήταν κοµµάτι της Greenpeace, αλλά αποχώρησαν όταν η Greenpeace έγινε πολύ πολιτική και προσεκτική. Τα «όχι» σας ήταν πιο σηµαντικά στη ζωή σας από τα «ναι» σας; Νοµίζω πως, όταν δεν είσαι σίγουρη για τα «ναι» σου, καλά θα κάνεις να είσαι σίγουρη για τα «όχι» σου. Οταν ήµουν νέα, δεν γνώριζα πολλά πράγµατα, αλλά ήξερα ποια ήταν αυτά που δεν ήθελα να κάνω. Ηταν δύσκολο να πείτε «όχι» στον Ρούντολφ Νουρέγεφ; Καθόλου. ∆εν ήταν καλή η σχέση σας; Ηταν πολύ ντροπαλός κι εγώ ήµουν πολύ ντροπαλή. Ηταν πολύ αυθόρµητος κι εγώ ήµουν πολύ αυθόρµητη. Και οι δύο είχαµε πρόβληµα επικοινωνίας. Οπότε περιοριζόµασταν στα πολύ βασικά και, όταν ήµασταν χαρούµενοι, το δείχναµε ο ένας στον άλλο, και όταν ήµασταν λυπηµένοι επίσης. Κάποιες φορές ήταν εκρηκτικό και κάποιες φορές ήταν παράδεισος. Κοιτάζοντας πίσω, τι ήταν εκείνο που σας έκανε να ξεχωρίζετε; Ισως η σπάνια ευλυγισία σας; Ευλυγισία στο µυαλό ή ευλυγισία στο σώµα; ∆ιότι υπάρχουν πολλοί ευλύγιστοι άνθρωποι. Η ευλυγισία δεν είναι σηµαντική. Τότε τι είναι; Αυτό που αποκαλώ ευλυγισία του µυαλού είναι να βλέπεις ότι ο κόσµος είναι µεγαλύτερος από µια εταιρεία χορού, από ένα όνοµα, από το να είσαι χορεύτρια. Είναι το να συναντάς απίστευτους ανθρώπους και να προσπαθείς να µάθεις όσο περισσότερα µπορείς, θέτοντας τον εαυτό σου σε κίνδυνο. Και χρειάζεσαι ευλυγισία για να είσαι σε θέση να παραδεχτείς πως όσα έχεις δεν είναι αρκετά. Πως θέλεις περισσότερα. Ποιους θεωρείτε απίστευτους ανθρώπους; ∆εν είχα σχεδόν καθόλου παιδική ηλικία, διότι πάντα χόρευα. Οι πρώτοι απίστευτοι άνθρωποι που συναντώ είναι, φυσικά, µέσα στη δουλειά µου. Επειτα, πριν από λίγο καιρό, γνώρισα στην Κίνα έναν 80χρονο που ήταν γεµάτος ζωή και γύριζε τον κόσµο µε το ποδήλατό του. Και στην Sea Shepherd έχω γνωρίσει ανθρώπους που έχουν µοναδικό κουράγιο. ∆εν είναι περίεργο που, ενώ ψάχνετε πάντα το καινούργιο, έχετε παραµείνει µε τον ίδιο σύντροφο για σχεδόν 20 χρόνια (σ.σ. τον φωτογράφο Gilles Tapie); Παραδέχοµαι ότι είναι αρκετά σπάνιο. Υποθέτω πως το γεγονός ότι δεν είµαστε παντρεµένοι -και άρα δεν µας κρατάει µαζί κανένας οικονοµικός ή νοµικός δεσµός- κάνει τη σχέση µας ακόµη πιο δυνατή. Ισως εάν παντρευτούµε να χωρίσουµε σε σύντοµο διάστηµα, όπως οι περισσότεροι... Γιατί είπατε «όχι» στα παιδιά; ∆εν είπα «όχι» στ’ αλήθεια. ∆εν είχα ποτέ το χρόνο. Και επίσης δεν ήµουν σίγουρη πώς θα τα µεγάλωνα. Είναι τεράστια ευθύνη. Τώρα είµαι χαρούµενη που δεν έκανα παιδιά, διότι δεν θα ήξερα τι να τα κάνω. Νοµίζω ότι το µέλλον για τα παιδιά είναι λίγο σκοτεινό. Γιατί επιλέξατε την Ελβετία για να ζείτε; Γιατί ήθελα να έχω σκύλους, και αυτό δεν ήταν δυνατόν στην Αγγλία. Και γιατί είχα πολλούς φίλους εξαιτίας του Μορίς Μπεζάρ, που έµενε εκεί. Μου αρέσουν τα βουνά της και το ότι βρίσκεται στο κέντρο της Ευρώπης. ∆εν είναι και το ότι σας εξυπηρετεί η φορολογική νοµοθεσία; Ολοι το λένε αυτό. Αλλά στην Ελβετία πληρώνω περισσότερους φόρους απ’ ό,τι στην Αγγλία! Ποια γνώµη έχετε για το κοινό της Ελλάδας; Πάντα έχω ένα πολύ καλό συναίσθηµα στην Ελλάδα. Την αγαπώ και µου αρέσει να ξαναέρχοµαι. Τώρα, µε την κρίση, δεν είναι πολυτέλεια κάποιος να δώσει τόσα χρήµατα για να σας δει να χορεύετε; ∆εν νοµίζω ότι η τέχνη είναι πολυτέλεια. Είναι µια διανοητική κατάσταση και επιλογή. Ακόµη και σε περιόδους µη κρίσης, πάντα υπήρχαν άνθρωποι που έλεγαν ότι το µπαλέτο ή η όπερα ή το θέατρο είναι για την ελίτ που έχει χρήµατα. Αλλά την ίδια στιγµή αυτό που δεν αντιλαµβάνονται είναι ότι κάποιοι άνθρωποι δίνουν πολύ περισσότερα για να αγοράσουν ρούχα ή ένα ζευγάρι παπούτσια ή ένα εισιτήριο για έναν ποδοσφαιρικό αγώνα. Η τέχνη υπάρχει ανεξάρτητα από τα χρήµατα. Δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Κ (τεύχος 550) Και για εσάς, υπάρχει ζωή µετά το χορό; Υπάρχει ζωή για µένα καθώς χορεύω;